Sự chuyển mình mạnh mẽ của thời đại

Thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ, mỗi giây trôi qua có hàng triệu kết nối mới được tạo ra. Trong thế giới ấy, mọi sản phẩm và dịch vụ chúng ta sử dụng đều phải trải qua một hành trình phức tạp trước khi đến tay người tiêu dùng. Từ những chiếc điện thoại thông minh, máy tính đến sản phẩm thời trang hay thực phẩm, tất cả đều không thể thiếu một chuỗi cung ứng vững mạnh. Bạn có bao giờ tự hỏi: "Làm sao những sản phẩm tôi mua có thể đến tay tôi nhanh chóng và hiệu quả như vậy?" Câu trả lời chính là chuỗi cung ứng.

Tại Việt Nam, chuỗi cung ứng đang ngày càng trở thành một yếu tố quyết định thành công của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ. Vậy chuỗi cung ứng là gì và tại sao nó lại quan trọng như vậy? Trong bài blog ngày hôm nay, mình sẽ cùng các bạn khám phá tất cả những điều thú vị về chuỗi cung ứng, cùng những mô hình phổ biến đang được ứng dụng hiện nay.

blog 34.png

Định nghĩa chuỗi cung ứng

Chuỗi cung ứng có thể được hiểu đơn giản là một mạng lưới của tất cả các cá nhân, tổ chức, nguồn lực và hoạt động liên quan đến việc tạo ra và bán một sản phẩm. Chuỗi cung ứng bao gồm mọi bước, từ việc cung cấp nguyên liệu thô từ nhà cung cấp đến nhà sản xuất, cho đến khi sản phẩm hoàn chỉnh được giao đến tay người tiêu dùng.

Chuỗi cung ứng không chỉ dừng lại ở việc sản xuất sản phẩm. Nó còn bao gồm các hoạt động phân phối, bán hàng, và dịch vụ hỗ trợ sau bán hàng. Điều này tạo thành một hệ thống khép kín giúp sản phẩm di chuyển từ giai đoạn phát triển đến giai đoạn tiêu thụ.

Ngoài ra, chuỗi cung ứng còn có mối quan hệ mật thiết với chuỗi giá trị. Nếu chuỗi cung ứng tập trung vào việc đáp ứng nhu cầu khách hàng, thì chuỗi giá trị lại tìm cách gia tăng giá trị sản phẩm, mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Các bước trong chuỗi cung ứng

Một chuỗi cung ứng hiệu quả sẽ trải qua các bước cơ bản sau:

  • Tìm nguồn nguyên liệu thô, tìm ý tưởng sản phẩm, dịch vụ, phần mềm: Mọi sản phẩm đều bắt đầu từ nguyên liệu thô. Đây có thể là nguồn nguyên liệu tự nhiên, linh kiện điện tử, hoặc các thành phần cơ bản khác tùy thuộc vào ngành sản xuất. Việc lựa chọn nguồn cung ứng chất lượng sẽ quyết định chất lượng sản phẩm cuối cùng.
  • Tinh chế nguyên liệu, ý tưởng trên thành thành phẩm cơ bản: Sau khi nguyên liệu thô được thu mua hoặc hoàn thành tổng quan ý tưởng sản phẩm, chúng sẽ được tinh chế và chế biến thành các thành phần cơ bản, như chất liệu dệt may, linh kiện điện tử, hoặc các nguyên liệu chế biến thực phẩm.
  • Tạo ra sản phẩm: Các thành phẩm cơ bản sẽ được kết hợp lại để tạo thành sản phẩm hoàn chỉnh. Quá trình này có thể là sản xuất hàng loạt trong các nhà máy, hoặc sản xuất tùy chỉnh theo yêu cầu đặc biệt.
  • Thực hiện đơn hàng và phân phối: Sau khi sản phẩm được tạo ra, doanh nghiệp sẽ tiến hành thực hiện đơn hàng và phân phối sản phẩm tới các cửa hàng bán lẻ hoặc người tiêu dùng cuối cùng. Đây là công đoạn liên quan đến việc vận chuyển, kho bãi, và các dịch vụ giao nhận.
  • Dịch vụ hỗ trợ sau bán hàng: Để duy trì sự hài lòng của khách hàng, dịch vụ hậu mãi là yếu tố quan trọng. Việc giao hàng nhanh chóng, bảo hành sản phẩm, và xử lý hoàn trả sẽ ảnh hưởng lớn đến trải nghiệm của khách hàng.
  • Thời gian chờ (Lead Time): Thời gian chờ là khoảng thời gian cần thiết để thực hiện bất kỳ quy trình nào trong chuỗi cung ứng từ khi bắt đầu đến khi hoàn thành. Tối ưu hóa thời gian chờ là mục tiêu quan trọng để đảm bảo sự hiệu quả và nhanh chóng trong chuỗi cung ứng.

erp-supply_chain_management.png

Nguồn: TechTarget

Quản lý chuỗi cung ứng

Quản lý chuỗi cung ứng (Supply Chain Management - SCM) là quá trình giám sát và điều phối các luồng vật liệu, thông tin và tài chính trong suốt chuỗi cung ứng. SCM giúp các tổ chức tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, giảm chi phí, và đảm bảo rằng sản phẩm đến tay người tiêu dùng một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Ba luồng chính trong chuỗi cung ứng bao gồm:

  • Dòng chảy sản phẩm (Physical Flow): Dòng chảy sản phẩm bao gồm việc vận chuyển nguyên liệu thô, sản phẩm trong quá trình sản xuất, và sản phẩm hoàn thiện từ nhà cung cấp đến người tiêu dùng cuối. Đối với phần mềm, dòng chảy sản phẩm chủ yếu tập trung vào việc chuyển giao mã nguồn, phần mềm đã phát triển, hoặc các bản cập nhật.
  • Dòng chảy thông tin (Information Flow): Thông tin đóng vai trò trung tâm trong chuỗi cung ứng, đảm bảo các bên tham gia hiểu rõ về nhu cầu, tình trạng hàng hóa, và các yêu cầu khác. Trong phần mềm, dòng chảy thông tin bao gồm việc giao tiếp giữa đội ngũ phát triển, khách hàng, và người dùng cuối.
  • Dòng chảy tài chính (Cash Flow): Dòng chảy tài chính quản lý các giao dịch tiền tệ giữa các bên trong chuỗi cung ứng. Điều này bao gồm việc thanh toán nhà cung cấp, định giá sản phẩm, và doanh thu từ người tiêu dùng cuối.

Quản lý chuỗi cung ứng hầu như đều bao gồm ba giai đoạn chính:

  • Chiến lược: Xác định mục tiêu dài hạn của chuỗi cung ứng.
  • Lập kế hoạch: Xây dựng các kế hoạch chi tiết để đạt được mục tiêu.
  • Vận hành: Thực hiện các kế hoạch, theo dõi và điều chỉnh khi cần thiết.

Các loại mô hình chuỗi cung ứng

Tùy vào đặc điểm ngành nghề và mục tiêu của doanh nghiệp, có thể áp dụng các mô hình chuỗi cung ứng khác nhau. Một số mô hình phổ biến bao gồm:

  • Mô hình dòng chảy liên tục: Thích hợp với các ngành công nghiệp có nhu cầu ổn định và ít thay đổi (ví dụ: sản xuất ô tô, dầu khí).
  • Mô hình linh hoạt: Được sử dụng khi nhu cầu không thể đoán trước và sản phẩm cần được sản xuất theo đơn đặt hàng (ví dụ: sản phẩm tùy chỉnh).
  • Mô hình chuỗi nhanh: Được áp dụng cho các sản phẩm có vòng đời ngắn, như các sản phẩm thời trang, công nghệ.
  • Mô hình hiệu quả cao: Phù hợp với các thị trường cạnh tranh cao, nơi yếu tố chi phí đóng vai trò quyết định (ví dụ: ngành bán lẻ).

Kết luận

Hiểu rõ về chuỗi cung ứng không chỉ giúp chúng ta hình dung được hành trình của một sản phẩm, mà còn cho thấy tầm quan trọng của việc tối ưu hóa và quản lý các thành phần trong chuỗi này. Đối với doanh nghiệp, chuỗi cung ứng là xương sống giúp họ duy trì lợi thế cạnh tranh, còn đối với người tiêu dùng, đây chính là cầu nối mang lại trải nghiệm tốt nhất.