Chuyển đổi số (CĐS) đang trở thành “từ khóa” không thể thiếu trong mọi bài thuyết trình lãnh đạo. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp rơi vào tình trạng “chạy đua công nghệ” mà quên mất bản chất của CĐS: tạo ra giá trị kinh doanh rõ ràng. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện những sai lầm chiến lược gốc rễ và cách khắc phục để CĐS thực sự là đòn bẩy tăng trưởng.

Triệu chứng

  1. Đua theo công cụ nhưng không biết bắt đầu từ đâu
  • Cùng lúc triển khai CRM, ERP, BI… nhưng không rõ thứ tự ưu tiên, không biết bắt đầu từ quy trình hoặc bộ phận nào.
  1. Lo ngại về chi phí
  • Sợ tốn kém hàng tỷ đồng nhưng không chắc hiệu quả, doanh nghiệp nhỏ thường “đứng ngoài cuộc” vì ngân sách eo hẹp.
  1. Mục tiêu chung chung, không đo lường được
  • Lãnh đạo tuyên bố “muốn số hóa” mà không xác định rõ kết quả cụ thể, khiến cả tổ chức bất định.
  1. Không biết có nên chuyển đổi hay không
  • Lúc nào cũng bị quay cuồng trong câu hỏi “Có nên CĐS không?” vì chưa thấy con đường rõ ràng.
ChatGPT Image May 21, 2025, 10_34_20 PM.png

Nguyên nhân

  1. CĐS bị xem là trào lưu; do thiếu hiểu biết về CĐS
  • Lãnh đạo đầu tư công nghệ chỉ vì “đối thủ đã làm” chứ không gắn với bài toán kinh doanh cốt lõi.
  • Thiếu hiểu biết về bản chất CĐS, ghép công nghệ vào quy trình cũ, không phát huy được tiềm năng.
  1. Thiếu đánh giá hiện trạng
  • Chưa phân tích quy trình, năng lực nhân sự, nhu cầu khách hàng trước khi chọn giải pháp, dẫn đến “râu ông nọ cắm cằm bà kia”.
  1. Doanh thu doanh nghiệp không lớn, ngại đầu tư
  • Công ty nhỏ thường sợ rủi ro, tự mặc định “doanh thu chưa đủ lớn để triển khai CĐS”.
  • Thiếu tầm nhìn dài hạn, chỉ tính toán ngắn hạn nên dễ bỏ qua lợi ích lâu dài.
ChatGPT Image May 21, 2025, 10_44_27 PM.png

Hậu quả

  1. Ngân sách đội lên nhưng ROI mờ mịt, không tăng được doanh thu
  • Đầu tư hàng tỷ đồng cho phần mềm, nhưng doanh thu, chi phí và năng suất không cải thiện rõ rệt.
  1. Dữ liệu silo, báo cáo không đồng nhất
  • Mỗi phòng ban vận hành một hệ thống riêng, dữ liệu không chia sẻ, khiến ban lãnh đạo mất phương hướng khi ra quyết định.
  1. Luôn bị quay cuồng trong câu hỏi “Có nên CĐS không?”
  • Thiếu kết quả đo lường ban đầu, doanh nghiệp chần chờ, không triển khai hoặc triển khai nửa vời.
  1. Không tăng được doanh thu
  • Công nghệ được triển khai nhưng không gắn chặt KPI bán hàng, cuối cùng khách hàng vẫn rời đi, doanh thu giậm chân tại chỗ.

Giải pháp

a. Xác định tầm nhìn & KPI rõ ràng
  • Thiết lập mục tiêu cụ thể, có thời hạn: Ví dụ: “Giảm 50% thời gian xử lý đơn hàng từ lúc khách đặt đến khi giao” hoặc “Tăng 20% doanh thu kênh online trong 12 tháng”.
  • Gắn KPI CĐS vào đánh giá hiệu quả: Mỗi phòng ban, mỗi cá nhân cần biết rõ chỉ số nào thể hiện thành công của chuyển đổi.

b. Lập lộ trình pilot ưu tiên

  • Chọn quy trình then chốt: Ví dụ: Chuỗi sales → fulfillment (bán hàng – giao nhận) hoặc chăm sóc khách hàng sau bán để tạo ngay những “quick wins”.
  • Triển khai theo giai đoạn: Bắt đầu với phạm vi nhỏ, đánh giá kết quả, rồi mở rộng dần sang các quy trình khác.

c.Lựa chọn đơn vị công nghệ phù hợp

  • Ưu tiên nhà cung cấp có lộ trình phát triển dài hạn: Chọn đối tác cam kết roadmap rõ ràng, liên tục cập nhật tính năng và không để khách hàng phải “đổi nhà cung cấp” chỉ sau vài năm sử dụng.
  • Khả năng tích hợp linh hoạt: Nhà cung cấp phải hỗ trợ tích hợp mượt với các hệ thống nội bộ như ERP, CRM, WMS… để tránh tình trạng silo dữ liệu và đảm bảo quy trình vận hành liền mạch.
  • Thân thiện với người dùng cuối: Giao diện trực quan, dễ sử dụng giúp giảm thời gian đào tạo, nâng cao tỷ lệ chấp nhận công nghệ trong toàn công ty.
  • Hợp tác mở (Open Cooperation): Ưu tiên đơn vị công nghệ sẵn sàng hợp tác mở, chia sẻ thêm tài nguyên hoặc xây dựng cộng đồng phát triển xung quanh sản phẩm. Ví dụ, mô hình hợp tác mở của YoungMonkeys cho phép doanh nghiệp cùng tham gia đóng góp, tùy chỉnh và nâng cấp giải pháp theo nhu cầu thực tế, đồng thời tận dụng được kinh nghiệm và tài nguyên cộng đồng để triển khai nhanh và tiết kiệm hơn.

Kết luận

Để CĐS không trở thành gánh nặng, doanh nghiệp cần bắt đầu bằng chiến lược kinh doanh chứ không phải danh mục công nghệ. Khi tầm nhìn đã rõ, mục tiêu đã đo lường được, công nghệ sẽ trở thành công cụ đắc lực, giúp bạn tối ưu quy trình, tăng tốc tăng trưởng và vững bước trong kỷ nguyên số.