Chuyển đổi số (CĐS) thành công không chỉ là chuyện công nghệ mà còn đòi hỏi năng lực con người. Khi nhân sự chưa sẵn sàng về chuyên môn và tâm thế, mọi nền tảng hiện đại đều trở nên “đắp chiếu”. Bài viết này phân tích những vướng mắc về đào tạo và cách thức huy động đội ngũ để CĐS thực sự đi vào đời sống doanh nghiệp.

Triệu chứng

• Đào tạo ế ẩm: Các buổi tập huấn quy trình số mới diễn ra vắng hoe, nhân viên ngại tham gia.
• Thiếu chuyên môn nội bộ: Doanh nghiệp không xây dựng được đội ngũ CĐS cốt cán, thường xuyên phải “học mò” qua tài liệu hoặc thuê tư vấn bên ngoài.

Nguyên nhân

1. Không có lộ trình đào tạo theo vai trò

• Chương trình chung chung, không phân biệt nhu cầu kỹ năng của sales, kế toán hay kho vận.

2. Thiếu cơ chế trao quyền & khuyến khích

• Nhân viên không được trao quyền thử nghiệm, đóng góp ý tưởng số hóa; không có động lực tham gia tích cực .

Hậu quả

• Công nghệ “đắp chiếu”: Phần mềm, công cụ số dù được triển khai thành công, nhưng không nhân viên nào chịu dùng.
• Lãng phí chi phí: Chi phí đào tạo, license phần mềm đắt đỏ bị phung phí; dự án bị gián đoạn, tái khởi động tốn thêm ngân sách.

Giải pháp

a. Xây dựng lộ trình đào tạo & coaching on-the-job

Phân theo vai trò:

• Sales: ưu tiên kỹ năng CRM, automation outreach.
• Kế toán: thuần thục quy trình HĐĐT, báo cáo tự động.
• Kho vận: sử dụng WMS, tracking tự động.

Kết hợp phương pháp:

• E-learning: video ngắn, microlearning để nhân viên tự học.
• Workshop & coaching: thực hành trực tiếp trên dự án thực tế, có mentor đồng hành.

b. Truyền thông nội bộ liên tục

• Roadshow: tour giới thiệu các phòng ban đã thành công nhờ CĐS.
• Email newsletter: chia sẻ case study ngắn, mẹo sử dụng công cụ.
• Poster & intranet: highlight lợi ích thực tế, lời khen từ khách hàng/nội bộ.

c. Gamification & Khen thưởng

• Badge số hóa: cấp khi hoàn thành khóa học hoặc áp dụng thành công tính năng mới.
• Giải thưởng nhỏ: quà tặng, voucher cho cá nhân/phòng ban có tỉ lệ sử dụng công nghệ cao.
• Bảng xếp hạng: công khai trên intranet để tạo thi đua tích cực.

Kết luận

Để CĐS không chỉ là công nghệ mà là văn hóa làm việc, doanh nghiệp cần đầu tư bài bản cho năng lực con người và tâm thế đổi mới. Khi nhân viên được đào tạo đúng trọng tâm, cảm thấy có quyền đóng góp và được ghi nhận, họ sẽ là những đại sứ số hóa, giúp doanh nghiệp vượt qua mọi thách thức trên hành trình chuyển đổi.